Rhodi (tiếng La tinh: Rhodium) là một nguyên tố hóa học có ký hiệu Rh và số nguyên tử 45. Là kim loại chuyển tiếp màu trắng bạc, cứng nhưng dễ kéo sợi, khá hiếm đồng thời là thành viên của họ platin, rhodi được tìm thấy trong quặng platin và được sử dụng trong các hợp kim với platin và như là một chất xúc tác. Nó được coi là kim loại quý đắt tiền nhất, nhưng giá cả dao động mạnh, phụ thuộc vào nhu cầu thị trường.
Rhodi đã từng được sử dụng như là biểu tượng cho danh dự hay sự giàu có, khi các kim loại quý khác được sử dụng phổ biến hơn như bạc, vàng hay platin được coi là chưa đủ. Năm 1979, Guinness Book of World Records tặng Paul McCartney một đĩa mạ rhodi vì họ coi ông là nhạc sĩ sáng tác bài hát cũng như là nghệ sĩ có lượng bài hát được bán nhiều nhất mọi thời đại. Guinness cũng ghi nhận các đồ như "bút đắt tiền nhất" hay "bàn cờ đắt tiền nhất" thế giới đều là những vật chứa rhodi.
Rhodi, được William Hyde Wollaston phát hiện sau khi ông tìm ra palladium trong năm 1803 bằng cách là hòa tan một mẫu quặng platin trong nước cường toan, tiếp đó trung hòa dung dịch bằng natri hiđroxit natri (NaOH). Sau đó, platin được kết tủa dưới dạng amoni cloroplatinat bằng cách cho thêm amoni clorua. Nguyên tố paladi được loại bỏ dưới dạng paladi xyanua sau khi xử lý dung dịch bằng thủy ngân xyanua. Vật chất còn lại là rhodi (III) clorua có màu đỏ. Rhodi kim loại được cô lập thông qua việc khử bằng khí hiđrô.
Rhodi có hệ số phản xạ cao và có tính dẫn điện/dẫn nhiệt cao nhất trong tất cả các kim loại thuộc nhóm platin (PGM). Rhodi không bị gỉ trong hầu như tất cả các dung dịch ngậm nước, bao gồm cả axit vô cơ ngay cả ở nhiệt độ cao. Công dụng chính của Rhodi là được sử dụng như một chất pha chế để tạo hợp kim với bạch kim và ở dạng hợp kim đó thì nó có một vài ứng dụng trong công nghiệp điện và công nghiệp chế tạo thủy tinh. Ngoài việc đóng vai trò quan trọng trong ngành công nghiệp ô tô, Rhodi còn được sử dụng để sản xuất kính, gương và đồ trang sức, tiếp điểm điện và động cơ tuốc bin máy bay.
Do nguồn cung cấp rất khan hiếm nên giá của nó rất cao, có thời điểm trong năm 2008 giá đạt trên 10.000USD/oz. Sản lượng Rhodi hàng năm trên thế giới rất nhỏ, và chủ yếu đến từ Nam Phi. Để so sánh, khoảng 2.500 tấn vàng được sản xuất mỗi năm, trong khi đó sản lượng Rhodi hàng năm chỉ bằng khoảng 1% sản lượng vàng, và giá thì cao hơn gấp rưỡi giá vàng.
Mon Feb 06, 2012 11:05 am
